Biodiversiteitscharter Bilzen
Tussen de Stad Bilzen, Deken
Paquayplein 1, 3740 Bilzen
vertegenwoordigd door FONS
CAUBERG, Schepen Leefmilieu, en FRIEDA BREPOELS, Burgemeester
& de Adviesraad voor
Leefmilieu Bilzen (ALEBI), Deken Paquayplein 1, 3740 Bilzen
vertegenwoordigd door RENE
DAERDEN, voorzitter
en de Bilzerse natuurverenigingen
Limburgs Landschap vzw, Dekenstraat 39, 3550 Heusden-Zolder
vertegenwoordigd door FRANS
VERSTRAETEN, voorzitter
Natuurpunt Spouwen-Amelsdorp, Daalstraat 45, 3740 Rosmeer
vertegenwoordigd door LAMBERT
SCHOENMAEKERS, voorzitter
Natuurpunt Zuidoost Limburg, Helenaweg 11, 3740 Eigenbilzen
vertegenwoordigd door WARD
CIELEN, conservator Munsterbos
Orchis vzw, Perronstraat
1, 3740 Munsterbilzen
vertegenwoordigd door JOS
BIJNENS, voorzitter
alsook het Regionaal
Landschap Haspengouw en Voeren (RLHV), Daaleindestraat 2, 3720 Kortessem
vertegenwoordigd door AN
DIGNEFFE, algemeen coördinator
wordt het hierna volgende ‘Charter
voor Biodiversiteit in Bilzen' afgesloten
op 20 mei 2013 in
Munsterbilzen.
Met dit charter geven de gemeente
Bilzen en de ALEBI, de Bilzerse natuur- en milieuverenigingen Limburgs
Landschap, Natuurpunt Spouwen-Amelsdorp, Natuurpunt Zuidoost Limburg en Orchis
alsook het RLHV aan dat ze samen het verlies aan biodiversiteit in Bilzen terug
willen dringen. Het charter baseert zich op de internationale verdragen voor
het behoud van de biodiversiteit, samengevat in de post 2010 Aichi
Biodiversiteitsdoelstellingen, en bouwt verder op het project Gemeenten
Adopteren Limburgse Soorten. Dit charter legt de prioriteit bij de meest
bedreigde en kwetsbare ecosystemen, met hun leefgebieden en soorten, waarvoor
onmiddellijk beleidsmaatregelen en acties voor behoud en herstel nodig zijn.
Het
samenwerkingsverband baseert zich op 4 punten
kennis samenbrengen van gegevens
communicatie tussen partners onderling en naar het grote
publiek toe
betrokkenheid stimuleren van doelgroepen en middenveld
concrete actie behoud en herstel van leefgebieden en
soorten
De ondertekenaars erkennen dat wereldwijd, maar ook in
Vlaanderen:
§ de
biodiversiteit - en met name de samenhang van alle levende wezens
(planten, dieren en mensen) in goed functionerende ecosystemen - aan een
onnatuurlijk hoog en verontrustend tempo achteruitgaat, en dit door toedoen van
de mens, wat nog versterkt wordt door de wereldwijde klimaatverandering als
gevolg van menselijk handelen.
§ de
aantasting van de biodiversiteit en het verlies van de ecosysteemdiensten die er door
geleverd worden (water- , bodem- en voedselkringloop, regeneratie van
natuurlijke hulpstoffen, beheersing van plagen- en vervuiling, chemisch- en
genetisch reservoir...) onverantwoord negatieve gevolgen kan hebben voor de
welvaart van mens en maatschappij op mondiale tot lokale schaal.
§ de
biodiversiteit en de natuurlijke leefomgeving tevens van cruciaal belang zijn
voor het welzijn van mens en maatschappij en met name voor de gezondheid, de
recreatie, de educatie, de (culturele) inspiratie en de keuzevrijheden.
§ de
biodiversiteit een kans is voor een streek en dat haar bevolking bijdraagt tot
de leefbaarheid van de (woon)omgeving en de levenskwaliteit. De samenhang van
natuur, landschap en cultuurhistorie bepaalt mee de streekidentiteit en de
aantrekkingskracht voor bewoners en bezoekers (toerisme en recreatie).
§ bij
het terugdringen van de achteruitgang van de biodiversiteit het noodzakelijk is
dat op alle beslissingsniveaus de verschillende overheden en actoren hun
verantwoordelijkheid nemen en verhinderen dat de problemen afgewenteld worden
op andere regio's, continenten én op de komende generaties.
§ voor
de biodiversiteit niet alleen de overheden een belangrijke verantwoordelijkheid
moeten opnemen, maar dat daarnaast alle actoren en gebruikers die bij de
landelijke ruimte betrokken zijn, bijdragen aan het behoud en de ontwikkeling
van de soortendiversiteit in de aan hen toegekende ruimte.
§ acties
voor het behoud en het ontwikkelen van biodiversiteit een doelgroepenbeleid vereisen waarbij de verschillende
landgebruikers gesensibiliseerd en aangemoedigd worden om te komen tot een
‘wise-use'-gebruik dat resulteert in de versterking van leefgebieden van de
bijzondere en kwetsbare soorten (rode lijsten).
§ het
behoud en het herstel van de biodiversiteit op lokaal en regionaal vlak een
intensief beleid vereist van bescherming en versterking van natuurgebieden, en
dit in samenhang met het gehele landschap. Tevens moet een milieukwaliteit van
zodanig hoog niveau vooropstaan dat aan de voorwaarden voor kwetsbare soorten
(rode lijst) voldaan wordt.
§ om
tegemoet te komen aan de nieuwe uitdagingen specifieke en voldoende
kwaliteitsvolle leefgebieden als natuurgebied moeten worden uitgebouwd,
ingericht en beheerd, dit om de meest kwetsbare en meest bedreigde
biodiversiteit snel en op afdoende wijze te vrijwaren.
§ het
noodzakelijk is een beleid te voeren om de kleine natuurgebieden te
ontsnipperen, te versterken en in te bedden in een netwerk van voldoende
‘robuuste' natuur in een kwaliteitsvol landschap.
De Stad Bilzen en de ALEBI (verder genoemd de Stad), de
Bilzerse natuur- en milieuverenigingen Limburgs Landschap, Natuurpunt
Spouwen-Amelsdorp, Natuurpunt Zuidoost Limburg en Orchis (verder genoemd de
verenigingen) alsook het RLHV engageren zich om de biodiversiteit in Bilzen te
behouden en te versterken. Daarbij streven ze naar een verdere uitbouw van het
lokale biodiversiteitsbeleid in Bilzen via volgende engagementen:
NATUUR &
LANDSCHAP engagement:
kleine landschapselementen (KLE)
de Stad wil de KLE nog meer ondersteunen door (kleine)
natuurinrichtingsprojecten ook van deze steun te laten genieten. Hiervoor
actualiseert de Stad samen met het RLHV het gemeentelijke
KLE-SUBSIDIEREGLEMENT.
de Stad promoot actief de aanleg, het beheer en het
behoud van KLE via de gemeentelijke communicatiekanalen en via het
Landschapsloket van het RLHV.
de
Stad, de verenigingen en het RLHV promoten het gebruik van PLANT VAN HIER en de
Stad neemt Plant van Hier op in het gemeentelijke KLE-subsidiereglement.
engagement:
hoogstamkernen
de Stad, de verenigingen en het RLHV behouden
waardevolle HOOGSTAMBOOMKERNEN en stimuleren de aanplant van
hoogstambomen.
de
Stad en het RLHV promoten de VERWERKINGSMOGELIJKHEDEN VAN HOOGSTAMFRUIT door de
Sapmobiel in Bilzen halt te laten houden
en publieksactiviteiten zoals ‘Bilzen, de BOOM IN' te
ondersteunen.
engagement:
bermen en openbaar domein
de Stad voert een NATUURVRIENDELIJK BERMBELEID zodat
de bermen als levende verbindingen kunnen fungeren.
de
Stad engageert zich om het OPENBAAR DOMEIN te doen respecteren via handhaving.
NATUUR &
SOORTEN
engagement:
Bilzerse soorten
de
Stad, de verenigingen en het RLHV blijven inzetten op KWETSBARE SOORTEN (o.a.
beekprik, boommarter, boswitje, geelgors, grauwe gors, klaverblauwtje, patrijs,
... ) die (potentieel) aanwezig zijn door acties, promotie, ondersteuning en
beleidsbepalingen (biodiversiteitsacties).
engagement:
dwergblauwtje
de
Stad voorziet de nodige steun voor de uitvoer van actieplan ‘DWERGBLAUWTJE' en
ondersteunt financieel initiatieven ihkv ‘Bilzen vlinderstad'.
engagement:
plan leeuwerik
de Stad voorziet de nodige financiële en praktische
steun voor de uitvoer van het Plan Leeuwerik.
de
Stad en het RLHV promoten AGRARISCH NATUUR- EN LANDSCHAPSBEHEER om de
biodiversiteit en basisecologie in landbouwgebied te versterken.
NATUUR & GEBIEDEN
engagement:
groengebieden
de Stad stelt een PRIORITAIRE GEBIEDENLIJST op met een
uitgebreid stappenplan voor inbreiding/uitbreiding/opvullen van missing links
met bijzondere aandacht voor natuurverbindingen om alzo elk jaar meer natuur te
realiseren (de betrachting is om 1m³ extra natuur per jaar per inwoner te
behalen).
de Stad, de verenigingen en het RLHV zoeken SAMEN NAAR
(EUROPESE) MIDDELEN voor de verdere uitbouw van kwalitatief groen in Bilzen,
met bijzondere aandacht voor zeldzame biotopen en kwetsbare soorten.
de
Stad, de verenigingen en het RLHV besteden zorg aan de uitvoer van de
INSTANDHOUDINGSDOELSTELLINGEN (S-IHD's) geformuleerd voor de Europese
beschermde gebieden. Respecteer hiervoor o.a. de aanbevelingsnota van de
habitatrichtlijngebieden in de Keha, geformuleerd door Orchis en Natuurpunt op
26/04/2012.
engagement:
natuurverbindingen
de Stad bewaakt de NATUURKWALITEIT VAN DE BEEKVALLEIEN
(o.m. Wilderbeek, Krombeek, Meersbeek,
Nieuwzouw, e.a.).
de
Stad voorziet een MAXIMALE BUFFERING (zowel qua natuur als qua geluid) van de
aanpalende vallei in de plannen De Spelver en de verlenging van de Alden
Biesensingel. Ze respecteert de groenzone maximaal en breidt de bedrijfsruimte
en harde infrastructuur niet uit ten nadele van de groenruimte.
engagement:
natuurgebieden
de Stad benadrukt DE ECOLOGISCHE WAARDE van de natuurgebieden en werkt samen met
erkende natuurverenigingen die actief zijn in Bilzen.
de Stad behoudt de FINANCIËLE EN PRAKTISCHE STEUN aan
de terreinbeherende natuurorganisaties. Ze zorgt ervoor dat ruimte voor
vergadering en ruimte voor berging van materialen voor de natuurverenigingen
voorhanden is.
de Stad ondersteunt het AANKOOPBELEID van de
terreinbeherende natuurverenigingen door gemeentelijke aankoopsubsidies,
teneinde de uitbreiding van beheerd en toegankelijk groen- en bosgebied
mogelijk te maken.
de Stad tracht haar GEMEENTELIJKE GRONDEN in
natuurgebieden in beheer bij landbouwers vrij te maken en verder extensief te
beheren via gebruiksovereenkomsten, inscharingscontracten of andere
verbintenissen.
de Stad onderzoekt de potentiële uitbouw van het
natuurgebied DEMERVALLEI.
de
Stad streeft op de landbouwpercelen in de BOSSEN VAN SCHOONBEEK naar extensieve
landbouw in overleg met het Agentschap voor Natuur en Bos.
engagement:
ruimtelijke uitvoeringsplannen
de Stad wil de wijze van aanpak en de realisatie van
de BUITENGEBIED-RUP'S uit het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan laten
onderzoeken.
de Stad is bereid bij de herziening van het
Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Bilzen de noodzakelijkheid van de
WOONUITBREIDINGSGEBIEDEN ten oosten van de Koekoekstraat in Munsterbilzen te
laten onderzoeken.
de Stad en de verenigingen volgen het DOSSIER ENA
op.
de
Stad neemt initiatief om het laatste restje industriegebied in de BOSSEN VAN
SCHOONBEEK om te vormen naar bosgebied (bestaat nu reeds uit bos). Het gaat om
het gedeelte tussen de Kempenstraat, de Kaatsbeek, de spoorlijn Genk-Bilzen en
het huidige bosgebied op grondgebied Bilzen.
NATUUR ALGEMEEN
engagement:
draagvlak voor natuur & landschap
de Stad, de verenigingen en het RLHV zorgen voor een
GEZAMENLIJKE INZET rond biodiversiteit op COMMUNICATIEVLAK via eigen
publicaties teneinde het maatschappelijke draagvlak én de betrokkenheid te
vergroten.
de
Stad en de verenigingen zetten samen een campagne op om NATUURVRIJWILLIGERS in
Bilzen te werven.
engagement:
groenbeheer
de
Stad past een GROENBEHEER VAN STRATEN EN PLEINEN toe dat de
biodiversiteitstoets doorstaat en de soortenrijkom bevordert.
engagement:
hondenlosloopweide
de
Stad en de verenigingen realiseren een GROTE HONDENLOSLOOPWEIDE. Dit kan bv.
aan de toegangsweg van het Munsterbos (kant Koekoekstraat) en biedt een
deeloplossing voor de vele loslopende honden in dit natuurgebied.
engagement:
handhaving
de
Stad zorgt voor een handhaving van de MILIEU- EN NATUURREGELGEVING.
engagement:
natuur in je tuin
de
Stad en de verenigingen werken samen aan het project ‘NATUUR IN JE TUIN'.
engagement:
trage wegen
de
Stad en de verenigingen werken aan de uitbouw van het TRAGE WEGENBELEID. De
Stad stelt een Trage Wegen-plan op en voert het uit.
engagement:
windenergie
de
Stad neemt een sturende rol op rond het WINDMOLENBELEID in Bilzen en gaat na of
er mogelijkheden zijn in Bilzen voor windenergie binnen de door de hogere
overheid afgebakende zones en wil op die manier de natuurkwaliteit bewaren.
Windmolens binnen het bosgebied van Schoonbeek zijn niet aan de orde.
engagement:
voorwaardenscheppend
de
Stad zorgt voor een efficiënte en doeltreffende werking van de MILIEUDIENST en
zorgt waar mogelijk voor een versterking.
engagement:
samenwerking
de Stad, de verenigingen en het RLHV WERKEN SAMEN om
dit charter uit te voeren en zo de typische en waardevolle natuur, het
landschap en de biodiversiteit in Bilzen te behouden en te versterken. Dit
zorgt niet enkel voor een ecologische meerwaarde maar ook voor een economische
(vb. tewerkstelling beheerploegen) en toeristische meerwaarde.
de
Stad, de verenigingen en het RLHV organiseren jaarlijks een OVERLEGMOMENT waar
de opvolging van dit charter en de te verwezenlijken engagementen worden
besproken met alle betrokken partners. De Schepen van Leefmilieu plant dit
overleg.
|